به نقل از «شبستان»

رسم دلدادگی عزاداران حسینی در گنجینه فرهنگ ها

تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۱۸۸۰۲

مردم خراسان شمالی از دیرباز با قافله حسین همراه بوده‌اند و امروز نیز با کاروان عشق در ماه محرم و صفر همراه می‌شوند تا در پیمودن این راه بی‌ پایان از گذشتگان جا نمانند.مردم به عشق امام حسین(ع) به برپایی مراسم عزاداری بر اساس آداب و رسوم خودمی پردازند.

خبرگزاری شبستان-خراسان شمالی؛ فاطمه مقدسی

روزها یکی پس از دیگری گذشتند و باز به ماه عزا و ماتم رسیدیم و جای جای مناطق شهر و استان حال و هوای محرمی به خود گرفته، پرچم‌های سیاه روانه بازار شده، شال عزا به گردن محبان آویزان شده و تکایا و هیأت‌ها علم و بساط مراسم شب‌های محرم را برپا کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 این ماه برکتی دارد که با آمدنش دوستی‌ها و رفاقت‌های عمیق می‌رسد و همگی همراه و همدل برای برپایی هیأت‌های عزا به میدان می‌آیند و شور و اخلاصی که در دل‌ها و عملشان ایجاد شده را می‌توان به راحتی از ظاهرشان دید که همگی برای پذیرایی از مهمانان حسینی آماده شده اند.

 

مردم استان خراسان شمالی از دیرباز با قافله حسین همراه بوده‌اند و امروز نیز نسل جوان با کاروان عشق در ماه محرم و صفر همراه می‌شوند تا در پیمودن این راه بی‌ پایان از گذشتگان جا نمانند. مردمان شهرستان‌های مختلف استان در ماه محرم به عشق سرور و سالار شهیدان و شهدای دشت کربلا به برپایی مراسم عزاداری بر اساس آداب و رسوم خود می‌پردازند. زنده نگاه داشتن باورها، رسوم و اعتقادات دینی علاوه بر جلوگیری از ورود فرهنگ بیگانه به کشور که نوجوانان و جوانان ایران اسلامی را با هدف تهی کردن ذهنشان از ارزش‌ها و باورهای دینی نشانه رفته است، راهی برای مبارزه با تهاجم فرهنگی گسترده و پر هزینه دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی است.

 

کوچه و بازارهای شهر رخت عزا بر تن کرده و برای پذیرایی از محرم حسینی سیاه پوش شده، آئین‌های عزا در دیار گنجینه فرهنگ ها با ماه محرم، رنگ دیگری به خود گرفته، از پرچم‌های سیاه برافراشته در میدان‌های شهر گرفته تا پرچمی که بر سر در خانه همه و همه، عشق و شیدایی مردم این دیار را به نمایش می‌گذارد.

 

بیرق عزای امام حسین (ع) و یاران باوفایش در شهرها و روستاهای مختلف استان برافراشته شده تا امسال نیز هیئت‌ها برپا باشند و مراسم عزاداری باشکوه برگزار شود. جایگاه‌های عزاداری در سطح شهرها برپا شده تا هم میزبان هیئت‌های عزاداری باشند و هم در طول روز نوای سوگواری سرور و سالار شهیدان از طریق این جایگاه پخش شود.

 

پس از اجرای آیین های عزاداری در شب های نخست ماه محرم وقتی به روز تاسوعا و عاشورا نزدیک می شویم، مردم شهرستان جاجرم از صبح روز عاشورا با بیرون آوردن نخل از جایگاه خود عزاداری را شروع و تا ظهر همان روز با گرداندن نخل در خیابان های اصلی شهر به عزاداری مشغول می شوند و مراسم نخل‌گردانی تابع قراردادهای محلی بوده و حداقل از دوره زندیه تا به حال استمرار داشته است.

 

دراین مراسم نخل با حضور مردم عزادار و هیأت‌های سینه زنی حرکت داده می‌شود و بعد از عزاداری دوباره به محل اولیه باز گردانده می‌شود.

 

آئین کهن علم بَران همچنین دارای سابقه تاریخی بوده و حداقل از دوره قاجار برگزار می‌شود، مراسم علم بَران در کوچه و محلات کوچک انجام می‌شود، در دهه نخست محرم مردم محله با چند علم سیاه به در خانه‌های صاحب علم رفته و با انجام نوحه و چاوشی خوانی او را دعوت به بیرون آوردن علم می‌کنند.

 

بدین ترتیب تمامی علم‌های یک تکیه از صبح تا حدود ظهر با حضور مردم محله جمع شده و در جایگاه پیش بینی شده خود در تکیه جای داده می‌شود.

 

مراسم شبیه خوانی و تعزیه خوانی در جای جای نقاط شهر و روستاها هم با شور خاص برگزار می‌شود که در نوع خود بی نظیر و دیدنی است، این مراسم که در دهه نخست برگزار می‌شود و در دو روز تاسوعا و عاشورای حسینی به اوج خود می رسد بسیار حزن انگیز است و مردمی که وسیله نقلیه دارند در روز عاشورا از شهرها و روستاهای اطراف برای مشاهده این مراسم باشکوه خود را به نقاط برگزاری مراسم می‌رسانند.

 

در این مراسم، ورود امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) به سرزمین کربلا تا شهادت ایشان و شیوه به اسارت گرفتن خاندان اهل بیت را نشان می‌دهد، همچنین تدفین امام و ۷۲ تن از یاران با وفای ایشان در قالب بزرگترین تعزیه، با شکوه هرچه تمام‌تر توسط هنرورها و تعزیه خوان‌ها به همراه روایتگری مداحان بزرگوار مراسم را بسیار سوزناک و تأثیر گذار بازسازی می‌کند.

 

در پایان هم پس از اجرای تعزیه، به صورت نمادین خیمه‌های اباعبدالله الحسین (ع) توسط لشکر نمادین شمر به آتش کشیده می‌شود.

 

در مراسم دسته روی صبح روز تاسوعا و عاشورا هم مردم زودتر از هیئت‌ها می رسند هیئت‌هایی که علم‌ها و طوق هایشان را برمی‌دارند با هم یک دسته را تشکیل می‌دهند سینه گردی را به سبک قدیمی‌ها می‌زنند و سپس در یک دسته واحد بیرون می‌آیند و به عزاداری و سینه زنی می پردازند.

 

در واقع هیئت‌ها تک تک می‌آیند علم برمی‌دارند یکی می‌شوند زیر یک بیرق عزاداری سینه می‌زنند و در نهایت باز متفرق می‌شوند تا اسکلت مراسم عزاداری را تشکیل دهند هر سال روند همین است.

 

در مراسم شام غریبان نیز مردم با حضور پرشور و گسترده خود شمع های روشن شده را در دست گرفته و از میدان های اصلی شهر به سمت مصلی در آن تاریکی خاموش به سینه زنی و عزاداری می پردازند و در سوگ امام حسین(ع) اشک ماتم می ریزند و در بین راه زمزمه هایی از خواندن دعا و مناجات به گوش می رسد.

 

آیین عزاداری سنتی مردم استان ۱۰ روز مانده به ماه محرم به مناسبت شهادت امام حسین(ع)، آغاز می شود و تا پایان ماه صفر ادامه دارد.

 

 

 

پایان پیام/641

منبع: شبستان

کلیدواژه: امام حسین ماه محرم هیئت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۱۸۸۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نمایش آثار جدیدی از ارادت هنرمندان در موزه رضوی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، رئیس اداره گنجینه‌های موزه مرکزی آستان قدس رضوی گفت: گنجینه هنر‌های تجسمی موزه مرکزی آستان قدس رضوی با به نمایش گذاشتن ۷ تابلوی نقاشی به زیور آثار جدیدی از هنرمندان ارادتمند به ساحت مقدس رضوی آراسته شد.

عبدالحسین ملک جعفریان، تابلوی «خوشنویسی و تذهیبِ سوره مبارکه قدر» اثر رضا بیداریان و طیبه رامشینی خلق شده به سال ۱۳۸۸، تابلوی رنگ و روغن روی بوم «یتیم نوازی حضرت علی علیه السلام» اثر مهناز روزبهانی خلق شده در سال ۱۳۸۶، تابلوی اکریلیک روی مقوای بدون اسید با موضوع «سرور نقاره ها» اثر مهدی فرخی خلق شده به سال ۱۳۸۴، تابلوی «عزت خون» اثر مهدی فرخی خلق شده به سال ۱۳۸۰ را ۸ اثری معرفی کرد که به تازگی در گنجینه هنر‌های تجسمی به نمایش درآمده است.

وی با معرفی دیگر آثار افزوده شده به این گنجینه افزود: دو تابلوی رنگ روغن روی بوم با موضوع «طبیعت بی جان» اثر عبدالحسین محسنی کرمانشاهی و استاد حسین شیخ که در سال ۱۳۶۹ و ۱۳۶۲ به تصویر درآمده و تابلوی اکریلیک روی مخمل «نقاشی گل و مرغ» اثر مجید الهی خلق شده در سال ۱۳۹۲ نیز به تازگی در معرض دید بازدید کنندگان قرار گرفته است.

تجمیعی از آثار هنرمندان
در گنجینه هنر‌های تجسمی موزه مرکزی آستان قدس رضوی، آثاری، چون «آب گیر سَن مارکو، ونیز – ایتالیااثر ویلیام جیمز  که در فاصله سال‌های ۱۷۶۱ تا ۱۷۷۱ در انگلستان فعالیت هنری داشته، شش تابلو  «منظره» اثر فرانچِسکو دِ نیکولا هنرمند ایتالیایی که از ۱۸۸۲ تا ۱۹۵۸ می‌زیسته است، در معرض بازدید قرار دارد.

همچنین در این گنجینه از هنرمندان به نام اروپایی متعلق به نیمه قرن ۱۸ تا نیمه قرن ۲۰ میلادی آثاری موجود است که در فاصله سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۶ از گالری هُنر «ایسِدرا» در رُم-ایتالیا، گالری «ویلیامز» و گالری «الکساندر» در  لندن- انگلستان خریداری شده است.

از میان آثار هنرمندان ایرانی موجود در این گنجینه نیز می‌توان به آثار محمّد غفاری یا «کمال الملک» (۱۲۲۶ تا ۱۳۱۹) با نام‌های «پول، روستایی از توابع بخش کُجور، استان مازندران»، «رودخانه شیلات فرحآباد مازندران»، «جلگه صفیآباد اشرف مازندران»، «پل رودخانه تجن- ساری، مازندران»، نقاشی قهوه خانه‌ای با موضوع «وقایع کربلا در دهم محرّم سال ۶۱ ق.» و آثاری از محسن سهیلی، میر عبدالرضا دریابیگی، رضا بدرالسماء، زهره مهانی منش، رسول شفقتی، عبدالحسین محسنی کرمانشاهی، یگانه قدیریان و مهدی فرخی اشاره کرد.

علاوه بر تابلو‌های نقاشی، آثار منبت کاری چوب استاد حیدر نیکنام (۱۲۹۵ تا ۱۳۷۴) و محمدرضا توسلی گلپایگانی (متولد ۱۳۱۰) و مجموعه آثار قلمزنی و برجسته کاری روی مس اثر استاد محمّد اعتزازی نیز زینت بخش گنجینه هنر‌های تجسمی موزه مرکزی آستان قدس رضوی است.

گنجینه هنر‌های تجسمی موزه رضوی  که در هشتم تیر سال ۱۳۷۸ خورشیدی تأسیس شد،  اکنون یکی از موزه‌های هنر در شمال شرق ایران به شمار می رود که مجموعه‌ای از آثار هنرمندان نامدار ایران و جهان را در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده است.